[TCBC] Vinh danh các doanh nghiệp đoạt giải Cuộc Bình chọn Doanh nghiệp niêm yết (VLCA) 2024

(TP Đà Lạt, ngày 16 tháng 11 năm 2024) Bốn mươi bốn doanh nghiệp niêm yết xuất sắc nhất trong minh bạch thông tin năm 2024 đã được vinh danh tại Lễ trao giải Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết (VLCA) lần thứ 17 – năm 2024 vừa diễn ra tại Khách sạn Merperle Dalat.

Sự kiện được tổ chức kết hợp với Hội nghị Doanh nghiệp niêm yết thường niên năm 2024 với sự tham dự của lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước; lãnh đạo các Sở Giao dịch Chứng khoán, Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam và đại diện gần 300 công ty niêm yết, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ và các định chế tài chính khác trên thị trường.

Bước sang năm thứ 17, VLCA 2024 tiếp tục khẳng định vị thế là sự kiện uy tín trong cộng đồng doanh nghiệp và thị trường chứng khoán Việt Nam. Cuộc bình chọn không chỉ dừng lại ở việc tôn vinh những doanh nghiệp niêm yết có nỗ lực vượt bậc trong việc báo cáo và công bố thông tin, thực hiện các quy định, thông lệ tốt về quản trị, thực hành tốt về môi trường – xã hội – quản trị (ESG) tại doanh nghiệp mà còn là nền tảng thúc đẩy doanh nghiệp hướng tới các chuẩn mực quản trị tiên tiến, minh bạch thông tin và phát triển bền vững.

Sau gần 6 tháng bình chọn, vượt qua hơn 500 doanh nghiệp niêm yết trên cả hai sàn, Hội đồng bình chọn đã lựa chọn được 44 doanh nghiệp xuất sắc ở 3 hạng mục Báo cáo thường niên, Quản trị công ty và Báo cáo phát triển bền vững để chính thức vinh danh.

Đối với hạng mục Báo cáo thường niên (BCTN):

Năm 2024 là năm thứ hai VLCA áp dụng việc đăng ký tham gia ở hạng mục BCTN. Theo đó, có 96 doanh nghiệp niêm yết đăng ký và đạt đủ điều kiện tham dự. Hội đồng bình chọn đã chọn ra 30 doanh nghiệp xuất sắc nhất để vinh danh, gồm 10 doanh nghiệp tài chính và 20 doanh nghiệp phi tài chính.

Bộ tiêu chí đánh giá tiếp tục thực hiện theo Thông tư số 96/2020/TT-BTC ngày 16/11/2020 của Bộ Tài chính hướng dẫn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.

Điểm trung bình các báo cáo được chấm năm 2024 đạt 72,16 điểm, tăng nhẹ khoảng 5,19% so với năm 2023. Phần lớn báo cáo thường niên đạt điểm từ 70 – 90 điểm, đáng chú ý tỷ lệ doanh nghiệp có báo cáo đạt điểm cao từ 80-90 điểm tăng lên đáng kể so với năm ngoái. Qua đó, mặc dù số lượng báo cáo thường niên năm 2024 đăng ký tham dự giải giảm xuống, nhưng mặt bằng chất lượng năm nay đồng đều hơn.

Đối với nhóm Tài chính với số lượng báo cáo tham gia chấm không biến động nhiều, điểm trung bình đạt 74,32 điểm (tăng 2,30% so với năm 2023), điểm cao nhất đạt 93,79 điểm (tăng 3,44% so với năm 2023). Đối với nhóm Phi Tài chính với số lượng báo cáo giảm, điểm trung bình đạt 71,39 điểm (tăng 5,70% so với năm 2023), điểm cao nhất đạt 93,41 điểm (tăng 2,70% so với năm 2023).

Các doanh nghiệp tài chính tập trung vào công bố rủi ro, mô hình quản trị rủi ro, đánh giá nợ xấu và sử dụng vốn hiệu quả. Trong khi đó, doanh nghiệp phi tài chính lại nổi bật với các sáng kiến phát triển bền vững như tiết kiệm năng lượng, quản lý nguồn tài nguyên và tái sử dụng nguyên vật liệu. Điều này phản ánh rõ đặc thù kinh doanh và mục tiêu phát triển dài hạn của từng nhóm ngành.

Kết quả đánh giá Báo cáo thường niên – VLCA 2024

(Nguồn: Báo cáo kết quả của VIOD – đơn vị chấm điểm vòng sơ khảo)

Về việc lập Báo cáo thường niên bằng Tiếng Anh vẫn còn hạn chế, cụ thể năm 2024 có 36/96 doanh nghiệp tham gia giải có Báo cáo thường niên bằng Tiếng Anh, chiếm 37,50% tổng số lượng báo cáo được đánh giá. So với năm 2023, số lượng báo cáo Tiếng Anh năm nay giảm 02 báo cáo, tuy nhiên, tỷ lệ tăng nhẹ (Năm 2023, có 38/116 báo cáo thường niên Tiếng Anh, tỷ lệ 32,76%).

Năm 2024 là năm thứ hai bộ tiêu chí đánh giá báo cáo thường niên gồm câu hỏi bắt buộc về việc công bố thông tin tác động môi trường của công ty. Năm nay, số lượng báo cáo đề cập giải pháp giảm thiểu phát thải khí nhà kính giảm nhẹ so với năm ngoái do số lượng tham gia giảm. Tuy nhiên, xét về tỷ lệ số báo cáo công bố nội dung này trên tổng số báo cáo tham gia, các tỷ lệ này đều tăng, cho thấy nhiều doanh nghiệp tham gia hạng mục có sự đầu tư trình bày về nội dung môi trường – xã hội trên báo cáo thường niên nhằm truyền tải thông tin của doanh nghiệp cho cổ đông và nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, kết quả cũng cho thấy nhiều điểm yếu cần cải thiện. Về nội dung quản trị công ty, đa số các doanh nghiệp chỉ dừng lại ở mức tuân thủ, công bố thông tin theo luật định mà chưa tự nguyện áp dụng theo thông lệ tốt nhất về quản trị công ty. Về tình hình hoạt động của doanh nghiệp trong năm, nhiều báo cáo trình bày chưa rõ nét vị thế của doanh nghiệp cũng như đánh giá liên quan đến các chỉ tiêu môi trường. Phần báo cáo/ đánh giá của ban giám đốc còn chưa đầy đủ. Thông tin về môi trường xã hội cộng đồng, mục tiêu phát triển bền vững, thông tin về phát thải khí nhà kính còn hạn chế. Số lượng doanh nghiệp có báo cáo thường niên bằng Tiếng Anh chưa có sự tăng trưởng so với các năm trước.

Đối với hạng mục Quản trị công ty (QTCT):

107 doanh nghiệp có tình hình quản trị công ty tốt nhất được chọn vào vòng chung khảo, phân theo từng nhóm vốn hóa. Trong đó, 37 DN thuộc nhóm vốn hóa lớn, 34 DN thuộc nhóm vốn hóa vừa và 36 DN thuộc nhóm vốn hóa nhỏ. Tại vòng chung khảo, Hội đồng bình chọn đã chọn ra 26 doanh nghiệp xuất sắc nhất để trao giải.

Năm 2024 đánh dấu sự thay đổi lớn trong công tác đánh giá giải QTCT, qua việc cập nhật bộ câu hỏi theo các thông lệ mới nhất (Bộ nguyên tắc về QTCT của OECD tháng 10/2023), và thay đổi cơ cấu điểm chấm theo hướng nâng tỷ trọng điểm thông lệ lên 40% (thay vì 30% như những năm trước), và giảm điểm tuân thủ từ 70% xuống còn 60%, nhằm khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng nhiều hơn các thông lệ quốc tế về QTCT, nâng cao tiêu chuẩn về quản trị vượt lên trên mức tuân thủ.

Bộ tiêu chí đánh giá chất lượng QTCT được xây dựng theo hai cấp độ: Thứ nhất, tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành của Việt Nam về QTCT dành cho công ty đại chúng và; thứ hai, áp dụng các thông lệ tốt về QTCT. Năm 2024, với sự thay đổi trong cơ cấu điểm chấm, kết quả điểm của các doanh nghiệp cũng có sự thay đổi:

(Nguồn: Báo cáo kết quả của VIOD – đơn vị chấm điểm vòng sơ khảo)

Trong những doanh nghiệp vào vòng chung khảo, kết quả đánh giá QTCT không cho thấy sự chênh lệch đáng kể giữa nhóm vốn hóa lớn và vừa. Tuy nhiên, so với nhóm vốn hóa nhỏ, khoảng cách này rõ rệt hơn, thể hiện qua mức điểm bình quân của nhóm vốn hóa lớn và vừa.

Kết quả cuối cùng vinh danh 26 doanh nghiệp có thực hành quản trị xuất sắc, khẳng định nỗ lực đáng kể trong việc nâng cao hiệu quả quản trị.

Trong nhóm 26 doanh nghiệp được trao giải, các doanh nghiệp vốn hóa lớn vẫn có kết quả vượt trội so với 2 nhóm còn lại và nhóm doanh nghiệp vốn hóa nhỏ cần cố gắng hơn nữa để bắt kịp với 2 nhóm trên trong việc hoàn thiện thực hành và công bố quản trị công ty.

Điểm nhấn đáng chú ý của năm 2024 là sự gia tăng 40% số lượng doanh nghiệp lập và công bố báo cáo phát triển bền vững (PTBV) theo các tiêu chuẩn quốc tế như GRI, Báo cáo Tích hợp, SASB, và ISSB (tích hợp TCFD), so với năm 2023.

Khi áp dụng các chuẩn mực báo cáo quốc tế này, các DN đều công bố rõ các chủ đề ESG trọng yếu gắn liền với chiến lược cốt lõi của tổ chức, với sự tham gia đóng góp của các bên hữu quan, cả nội bộ và bên ngoài DN. Đáng chú ý, chiếm một tỷ lệ không nhỏ các DN có các vấn đề PTBV được giám sát bởi ủy ban cấp HĐQT hoặc thành viên HĐQT được chỉ định. HĐQT của các DN đạt giải đã đi đầu trong việc thiết lập các mục tiêu phát triển bền vững và quy trình đánh giá kết quả thực hiện.

Những nỗ lực cải thiện quản trị và minh bạch của các doanh nghiệp được vinh danh trong VLCA 2024 không chỉ góp phần nâng cao chất lượng quản trị công ty, mà còn khẳng định vai trò tiên phong trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam. Sự cam kết mạnh mẽ với các tiêu chuẩn quốc tế về ESG và quản trị công ty là nền tảng quan trọng để các doanh nghiệp tiếp tục phát triển, gia tăng uy tín, và thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Bên cạnh đó cũng còn khá nhiều điểm chưa tốt mà doanh nghiệp cần cải thiện, đặc biệt là nội dung về “Vai trò các bên hữu quan”. Năm nay, khi bộ tiêu chí QTCT được cập nhật theo hướng đẩy mạnh hơn về áp dụng Thông lệ thì các câu hỏi về công bố tác động môi trường – xã hội thông qua chính sách và thực hành với các bên hữu quan, công bố và thực hành các Bộ quy tắc đạo đức là những nội dung quan trọng, tăng tỷ trọng điểm chấm, và kết quả cho thấy các doanh nghiệp chưa đạt được điểm tốt ở những câu hỏi này.

Nội dung thứ hai cần cải thiện là về “Quyền cổ đông”. Các doanh nghiệp cần cập nhật phương thức tổ chức Đại hội đồng cổ đông, ứng dụng công nghệ hiện đại (họp trực tuyến, bỏ phiếu điện tử,…) để thuận tiện cho cổ đông được tham dự và biểu quyết, đảm bảo quyền lợi của các cổ đông nhỏ.

Ngoài ra, cũng còn ít doanh nghiệp soạn thảo tài liệu ĐHĐCĐ bằng Tiếng Anh. Về Hội đồng quản trị, chưa có nhiều doanh nghiệp công bố thông tin về chính sách cân bằng giới, đa dạng về thành phần và số lượng doanh nghiệp có Chủ tịch hội đồng quản trị là thành viên độc lập cũng còn hạn chế.

Đối với hạng mục Báo cáo Phát triển bền vững:

Năm 2024, những doanh nghiệp có Báo cáo phát triển bền vững riêng và những doanh nghiệp đăng ký tham gia giải BCTN sẽ được thực hiện đánh giá. Các chỉ tiêu đánh giá có sự thay đổi với mục tiêu thúc đẩy các doanh nghiệp thực hiện chiến lược phát triển bền vững toàn diện và minh bạch hơn so với năm 2023, cụ thể như tăng số lượng tiêu chí (46 chỉ tiêu trong năm 2024 so với 44 chỉ tiêu trong năm 2023), tăng thêm 2 chỉ tiêu về sự tham gia của bên liên quan và về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.

Tổng quan về Báo cáo phát triển bền vững năm nay cho thấy sự tiến bộ rõ rệt cả về số lượng và chất lượng. Ngoài việc giữ vững vị trí của các doanh nghiệp quen thuộc, nhiều gương mặt mới được đánh giá cao về cấu trúc báo cáo mặc dù là năm đầu tiên thực hiện.

Số lượng các công ty lập báo cáo PTBV riêng biệt năm nay đã tăng kỷ lục từ 21 lên 33 nối tiếp đà tăng liên tục qua các năm. Đây cũng là mùa báo cáo có số lượng báo cáo PTBV riêng biệt cao nhất và số lượng các báo cáo được vào vòng chung khảo cao nhất trong 12 năm qua. Điều này phản ánh xu hướng công bố thông tin về PTBV ngày càng được coi trọng. Đồng thời, nỗ lực từ phía các cơ quan quản lý trong việc thúc đẩy doanh nghiệp thực hiện báo cáo phát triển bền vững cũng được ghi nhận.

Các tổ chức dịch vụ tài chính luôn đạt được giải cao và áp đảo trong các hạng mục về báo cáo thường niên và quản trị công ty trong các năm trước đây nhưng không phải là đối với báo cáo phát triển bền vững. Trong các năm trước đây, thường chỉ có 2-3 báo cáo trong ngành này được lập riêng biệt, chiếm khoảng 10% tổng số báo cáo. Tuy nhiên, trong mùa báo cáo năm nay, trong số 33 báo cáo PTBV riêng biệt được đánh giá, có đến 10 báo cáo (chiếm gần 30%) được soạn lập bởi các doanh nghiệp ngành dịch vụ tài chính gồm 6 báo cáo từ ngân hàng, 2 báo cáo từ bảo hiểm và 2 báo cáo từ các công ty tài chính và chứng khoán.

Các tiêu chuẩn quốc tế tiếp tục được áp dụng trong Báo cáo Phát triển bền vững của doanh nghiệp. Ngoài GRI, một số doanh nghiệp đã áp dụng thêm các khung báo cáo khác như CDP, SASB và SDG. Mô hình Ủy ban ESG cũng được áp dụng nhiều hơn so với năm ngoái.

Ngoài ra, vấn đề về đa dạng sinh học cũng bắt đầu được đề cập trong báo cáo của một số doanh nghiệp. Số lượng các công ty đặt mục tiêu về phát thải khí nhà kính và báo cáo ở phạm vi 1 và 2 đã tăng đáng kể. Theo đó, 2/3 các doanh nghiệp lọt vào vòng chung khảo đã công bố dữ liệu về phát thải khí nhà kính.

Điểm trung bình về phát thải khí nhà kính đã tăng so với năm 2023. Đặc biệt có 2 doanh nghiệp là VNM và STK đã đặt mục tiêu phát thải theo SBTi.

Vẫn còn tồn tại một số hạn chế cần cải thiện, bao gồm: một số doanh nghiệp chưa duy trì được chất lượng báo cáo như các năm trước; một số doanh nghiệp vẫn còn tham chiếu đến chuẩn GRI cũ và đa số chỉ dừng ở cấp độ tham chiếu thay vì tuân thủ; việc áp dụng các khung báo cáo, đặc biệt là khung theo ngành vẫn còn hạn chế; đa số doanh nghiệp thiếu mục tiêu SMART; quy trình thu thập thông tin để lập báo cáo chưa được nêu rõ và số liệu thiếu sự phân tích, so sánh; phạm vi bảo đảm còn hạn chế khiến thông tin trên báo cáo thiếu độ tin cậy, đặc biệt là rất ít doanh nghiệp có sự đảm bảo độc lập đối với chỉ tiêu phát thải khí nhà kính…

Bà Trần Anh Đào, Phó Tổng giám đốc Phụ trách Ban điều hành Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE), Chủ tịch Hội đồng bình chọn VLCA 2024, cho biết, Việt Nam hiện đang trên lộ trình cải thiện chất lượng quản trị công ty với mong muốn trở thành một trong 05 quốc gia có hệ thống quản trị doanh nghiệp tốt nhất khu vực ASEAN. Điều này không chỉ là một mục tiêu, chiến lược quan trọng mà còn là nền tảng để Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút vốn đầu tư nước ngoài và tạo dựng hình ảnh tích cực trong mắt cộng đồng tài chính quốc tế.

“Hướng tới mục tiêu này, VLCA không chỉ dừng lại ở việc bình chọn và vinh danh. Chúng tôi đặt ra mục tiêu nâng tầm vị thế của các doanh nghiệp niêm yết Việt Nam thông qua việc thúc đẩy các sáng kiến quản trị tiên tiến, khuyến khích sự cam kết của các doanh nghiệp áp dụng các thông lệ tốt, góp phần xây dựng một thị trường tài chính vững mạnh. Để làm được điều này chúng tôi kêu gọi một sự chung tay nỗ lực chung với chiến lược tổng thể và sự phối hợp thực hiện từ cộng đồng doanh nghiệp, cơ quan quản lý, các đối tác trên thị trường để nâng cao chất lượng doanh nghiệp và chất lượng thị trường,” bà Đào nhấn mạnh. 

“Một trong những yếu tố quan trọng giúp Việt Nam cải thiện thứ hạng trong khu vực ASEAN là việc áp dụng các tiêu chuẩn quản trị quốc tế. Qua hạng mục quản trị công ty, VLCA tiếp tục khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng các nguyên tắc quản trị của OECD và các thông lệ tốt nhất từ những thị trường phát triển. Những tiêu chuẩn này giúp doanh nghiệp đảm bảo quyền lợi của cổ đông, tăng cường tính minh bạch trong công tác điều hành, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo ra niềm tin cho các nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài,” bà Đào nói.

Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết (Vietnam Listed Company Awards) là sự mở rộng từ Cuộc bình chọn Báo cáo thường niên (Vietnam Annual Report Awards), do Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE), Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và Báo Đầu tư phối hợp tổ chức với sự tài trợ thường niên và duy nhất của Công ty Quản lý quỹ Dragon Capital; sự hỗ trợ kỹ thuật hiệu quả của các đối tác chuyên nghiệp như Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh Quốc (ACCA), Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD), Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) và các công ty kiểm toán hàng đầu là PwC, Deloitte, KPMG, EY và sự hỗ trợ thông tin của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và 02 SGDCK. Kết quả Cuộc bình chọn VLCA 2024 đã khẳng định tính chính xác và khách quan trong quá trình đánh giá.

Năm 2024 là năm thứ 17 Cuộc bình chọn đồng hành cùng TTCK Việt Nam và cộng đồng doanh nghiệp niêm yết.

—————————-

Để biết thêm thông tin chi tiết về Cuộc Bình chọn, có thể xem trên website của Giải (www.aravietnam.vn), website của HOSE (www.hsx.vn), HNX (www.hnx.vn) hoặc Báo Đầu tư Chứng khoán (www.dtck.vn), hoặc liên hệ:

Bà Trần Anh Đào                      

Phó Tổng giám đốc phụ trách Ban điều hành

Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM

Điện thoại: 08-3821 7713

Email: anhdao@hsx.vn

 

Ông Nguyễn Hồng

Phó Tổng Biên tập

Báo Đầu tư

Điện thoại: 0903 684 558

Email: nguyenhong@virhcm.com.vn